«Փաստ» օրաթերթը գրում է.
«Տղաներս դժվար տարիներին են ծնվել, Գևորգս՝ 1994, Կարենս՝ 1998 թվականին, Արմավիրի մարզի Խանջյան գյուղում։ Շատ նման էին իրար, շատերն անգամ մտածում էին, թե զույգ են, բայց բնավորությամբ շատ տարբեր էին։ Անգամ իրենց զորամասի գնդապետն էր ասում՝ Կարենը ծովի այս կողմն է, Գևորգը՝ մյուս կողմը»,- «Փաստի» հետ զրույցում ասում է Կարենի և Գևորգի մայրը՝ տիկին Արևը։
Փորձում ենք զրույցի ընթացքում տղաներից յուրաքանչյուրի դիմանկարը ստանալը։ «Կարենը բնավորությամբ հանգիստ էր, համբերատար, լուրջ։ Հաճախել է գյուղի միջնակարգ դպրոցը։ Ավարտելուց հետո ուսումը շարունակել է Արմավիրի տարածաշրջանային պետական քոլեջում։ Երեք տարի անվճար սովորելուց հետո կարմիր դիպլոմով տեղափոխվեց Հայաստանի պետական տնտեսագիտական համալսարանի Հաշվապահական հաշվառում և աուդիտ ֆակուլտետ՝ միանգամից երկրորդ կուրս։ Վերջին տարին էր մնացել, որ պետք է ավարտեր համալսարանը։ Ցավոք, կիսատ մնաց»։ Կարենը 2016 թվականին զորակոչվել է բանակ, ծառայության ընթացքում ստացել է կրտսեր սերժանտի կոչում։ «Զորացրվելուց հետո սովորելու հետ մեկտեղ աշխատանքի է ընդունվել ոստիկանության ներքին զորքերում։ Այդտեղ նույնպես ստացավ կրտսեր սերժանտի կոչում, եղել է խմբի հրամանատար»։
Ի տարբերություն Կարենի, Գևորգն ավելի աշխույժ է եղել։ «Չարաճճի էր, ժիր։ Գևորգը տարված էր մեքենաներով։ Դպրոցն ավարտելուց հետո զորակոչվեց բանակ։ Ծառայությունը ավարտելուց հետո զբաղվում էր ավտոմեքենաների վերանորոգմամբ։ Նա այդ ուղղությամբ կրթություն ստացավ և հմտացավ իր մասնագիտության մեջ»։ Գևորգը մեկ տարի աշխատել է Արմավիրի զորամասերից մեկում, այնուհետև տեղափոխվել է ոստիկանության ներքին զորքեր։ Նա ամուսնացած էր, ունի մեկ դուստր։
Մայրիկն ասում է՝ տղաների բնավորության լավագույն բնորոշումը հետևյալն է. «Կարենին ժամերով ասում էինք՝ մի բառ խոսիր, իսկ Գևորգին էլ խնդրում էինք՝ մի րոպե մի խոսիր։ Շատ սիրով եղբայրներ են եղել, իրար թև ու թիկունք էին, մշտապես կողք կողքի։ Երբ ասում էի՝ Կարե՛ն, Գևը կողքին էր, երբ ասում էի՝ Գևո՛րգ, Կարենն էր կողքին»։
Երբ հարցնում եմ, թե ինչպես տղաները որոշեցին ծառայության անցնել ներքին զորքերում, մայրիկն անկեղծանում է. «Կարենը որոշեց հեռակա սովորելուն զուգահեռ աշխատանքի անցնել ներքին զորքերում, որպեսզի կարողանա նաև իր ֆինանսական ծախսերը հոգալ։ Մի քանի ամիս աշխատելուց հետո եղբորն ասաց. «Գև՛, հարմար աշխատանք է, կարող ես դու էլ դիմում գրել, ընդունվել, միասին կգնանք աշխատանքի»։ Չգիտեմ, թե ինչու որոշեցին, որ երկու եղբայր միասին պետք է աշխատեն։ Գևորգն էլ ընդունվեց աշխատանքի։ 2021 թվականի ապրիլին իրենց ծառայության երրորդ տարին պետք է լրանար։ Անգամ իրենց ասացի՝ երեք տարին լրանա, դուրս եկեք ծառայությունից։ Ամբողջ օրն աշխատանքի էին, նորմալ չէինք տեսնում իրենց։ Գևորգն ամուսնացած էր, աղջիկն արդեն ծնվել էր։ Կարենը հրաժարվեց, ասաց, որ համալսարանն ավարտելուց հետո կկարողանա նաև պաշտոնի առաջխաղացում ունենալ։ Գևորգը սիրում էր մեքենաներ նորոգելու իր աշխատանքը։ Բայց եկավ 2020 թվականը, որը երկու տղաներիս երազանքն էլ կիսատ թողեց»։
Սեպտեմբերի 27-ին սկսվեց պատերազմը։ «Սեպտեմբերի 21-ին Գևորգիս աղջկա մեկամյակն էր։ Շատ մեծ ծնունդ կազմակերպեց տղաս, անասելի ուրախ էր։ Հետո սկսվեց պատերազմը։ Սեպտեմբերի 27-ին գնացին զորամաս, այնտեղից էլ ուղիղ Քարվաճառ։ Զանգեցին՝ իրերը դասավորեք, գնում ենք։ Դե, արդեն գիտեինք, որ պատերազմ է։ Ուղիղ մեկ ամիս՝ մինչև հոկտեմբերի 29-ը, մնացին Քարվաճառում։ Հոկտեմբերի 30-ին երկուսով տուն եկան։ Նոյեմբերի 1-ին գնացին զորամաս, եկան տուն, թե պիտի նորից գնանք, վիճակը շատ բարդ է։ Արձագանքեցի՝ ախր մեկ գիշեր եք տանը մնացել։ «Մա՛մ, պիտի գնանք»։ Որքան գիտեի՝ պատերազմի ժամանակ եղբայրներին միասին չեն տանում։ Ասացին. «Մա՛մ, այս դեպքում օրենք չկա, պատերազմ է, պետք է գնանք»։ Այդ ժամանակ Գևորգին խնդրեցի՝ գոնե դու մի գնա։ Ուզում էի գոնե մեկին տանը պահել։ Չգիտեի, որ զորամասի գնդապետը հրաման է տվել, որ զորամասում ծառայող եղբայրներից, որոնք, ի դեպ, շատ են եղել, միայն մեկը պետք է գնա պատերազմ։ Նույնիսկ այնտեղ վիճել էին։ Գևորգն անգամ բարկացել էր, Կարենն էլ նրան ասել էր՝ ես կգնամ, դու կին ու երեխա ունես, Գևորգն էլ հակադարձել էր՝ ես քեզ չեմ թողնի գնաս, դու փոքր ես։ Այս պատմությունները ես իրենց զոհվելուց հետո եմ իմացել։ Այդ ժամանակ, երբ տղաներն արդեն երկրորդ անգամ էին գնում, հասկանում էինք, որ պատերազմը թեժ փուլում է, զոհերը շատ էին, բայց ստացվում է, որ տղաներս գիտակցաբար գնացին պատերազմ»։
Տղաները նոյեմբերի 2-ին գնում են Շուշի։ «Զանգահարեցի Գևորգին, ասաց՝ Քարվաճառում ենք, այստեղ խաղաղ է, ուղղակի սահմանն ենք հսկում։ Ձայներ, կրակոցներ էինք լսում։ Այդ ժամանակ էլ մեզ հանգստացնում էին. «Մամ, զորավարժություններ ենք անում, պարապմունքներ են»։ Ոչնչից տեղյակ չէինք, մինչև նոյեմբերի 5-ին զոհվեց իրենց ընկերը՝ Սերգեյը։ Մեր հարևանն էր, միասին էին ծառայում։ Այդ ժամանակ խոսեցինք իրենց հետ, իմացանք, որ գնալու օրվանից Շուշիում են, թեժ մարտերի մեջ։ Նոյեմբերի 6-ին Գևորգի հետ խոսեցի, ասաց. «Մա՛մ, շրջափակման մեջ ենք, բայց հաստատ մեզ այստեղից կհանեն, ամեն ինչ լավ կլինի»։ Կարենի հետ չկարողացա խոսել։ Նոյեմբերի 8-ին Գևորգի հետ խոսել է կինը՝ Գայանեն, ասել էր, որ ամեն ինչ լավ է, կգանք։ Այդ ընթացքում նաև ընկերների հետ են խոսել, անտեղյակ էինք ես ու ամուսինս։ Մտածում էինք շրջափակման մեջ են, կհանեն իրենց, բայց վիճակն ավելի լուրջ էր։ Հետո զինադադար կնքվեց։ Շատ էի ուրախացել։ Մտածում էի, որ առավոտյան է կինը զրուցել Գևորգի հետ, ուրեմն ողջ են։ Չպատկերացրեցի, որ ո՛չ ողջերին են Շուշիից դուրս բերում, ո՛չ զոհվածներին։ Հետո սկսվեցին սպասման օրերը։ Ամենուր իրենց ենք փնտրել։ Ի վերջո, տասն օր անց կգտանք Ստեփանակերտի դիահերձարաններից մեկում»։ Զորամասը նոյեմբերի 7-ն է նշում որպես տղաների անմահանալու օր։ «Այդ օրը 40-ից ավելի տղաներ են զոհվել։ Բայց քանի որ նոյեմբերի 8-ին է եղել մեր վերջին կապը, մենք այդ օրն ենք համարում որպես տղաներիս հիշատակի օր»։
Երկու որդի կորցրած մայրիկին բարդ է հարցնել, թե ինչն է ուժ տվել անցնող տարիներին։ «2022 թվականին ծնվեց մեր Արենը։ Նա դարձավ մեր ապրելու ուժը։ Ճիշտ է, մեր ցավը մնաց նույնը, բայց ապրեցինք, Արենը մեզ ոտքի հանեց։ Սկզբում ես չէի ուզում անգամ լսել կրկին մայրանալու մասին։ Ասում էի՝ երկու որդի եմ կորցրել, այդ ինչ ուժ պետք է ունենամ, որ կրկին մայրանամ։ Դանդաղ մեռնում էինք։ Ամուսինս սրտի ծանր վիրահատություն տարավ, մահվան ճիրաններից շատ դժվարությամբ փրկվեց։ Իսկ հետո Արենս ծնվեց... Իհարկե, մեզ ապրեցնողը նաև թոռնուհիս է՝ մեր Արևը: Այս տարի առաջին դասարան գնաց։ Այնքան անուշիկ է մեր աղջիկը, խենթանում ենք իր համար»։
Տիկին Արևն ասում է՝ իր տղաների ուժն է իրեն փոխանցվել։ «Այդ ուժն է ինձ ոտքի հանել և ասել՝ մա՛մ, պիտի ապրես, պիտի քայլես»։
Հ. Գ. - Գևորգ Գևորգյանը հետմահու պարգևատրվել է ՀՀ «Հայրենիքին մատուցած ծառայությունների համար» 2-րդ աստիճանի, ԱՀ «Մարտական ծառայություն» մեդալներով։ Կարեն Գևորգյանը հետմահու պարգևատրվել է ԱՀ «Արիության համար», ՀՀ «Մարտական ծառայություն» մեդալներով։ Պարգևատրվել են նաև ՀԿ-ների կողմից։ Հուղարկավորված են Խանջյան գյուղի գերեզմանատանը։
Մանրամասները՝ «Փաստ» օրաթերթի այսօրվա համարում
