ային Ղարաբաղի հակամարտության աստիճանական կարգավորման մասին հայեցակարգը, որը Ռուսաստանը պատրաստել էր տարիներ առաջ, թույլ էր տալիս հակամարտությունը լուծել առանց ուժի կիրառման: Այս մասին «Ռոսիյսկայա գազետա»-ի հետ զրույցում հայտնել է ՌԴ Անվտանգության խորհրդի քարտուղարի տեղակալ Ռաշիդ Նուրգալիևը:
Վերջինս ընդգծել է, որ Ռուսաստանը միշտ հանդես է եկել ԼՂ հիմնախնդրի խաղաղ կարգավորման օգտին՝ հաշվի առնելով բոլոր կողմերի շահերը: Նրա խոսքով՝ 2016 թվականին ՌԴ ԱԳՆ-ն ներկայացրել է Ղարաբաղի շուրջ տիրող իրավիճակի փուլ առ փուլ կարգավորման հայեցակարգը, որի վերջին խմբագրմամբ փաստաթուղթը կողմերին է փոխանցվել 2019 թվականին:
«Եթե այս առաջարկները հաջողվեր իրականացնել, ապա Ղարաբաղի խաղաղ բնակչության համար պայմաններ կստեղծվեին բնականոն կենսագործունեության համար, իսկ Ադրբեջանը կվերադարձներ իր կորցրած շրջանները՝ չդիմելով ուժի կիրառմանը»,- ընդծել է պաշտոնյան:
Նուրգալիևը պարզաբանել է, որ հայեցակարգը ենթադրում էր առաջին փուլում Ադրբեջանին վերադարձնել 5 շրջանները միջազգային խաղաղապահ ուժերի տեղակայումից հետո, Լեռնային Ղարաբաղին իշխանության մարմիններ և ինքնապաշտպանական ուժեր ձևավորելու իրավունք տրամադրել, ինչպես նաև դադարեցնել տարածաշրջանի շրջափակումն Ադրբեջանի կողմից:
Երկրորդ փուլում նախատեսվում էր Բաքվի վերահսկողությանը հանձնել ևս երկու շրջան՝ «Լեռնային Ղարաբաղի իրավական կարգավիճակի պարզման հետ մեկտեղ, որը տեղի կունենար հանրաքվեի անցկացման եղանակով՝ միջազգային նորմերին համապատասխան»: Նախատեսվում էր նաև Լաչինի շրջանում միջանցք թողնել Լեռնային Ղարաբաղի և Հայաստանի միջև տրանսպորտային հաղորդակցության ապահովման համար:
«Այդ առաջարկները բանակցային գործընթացի հիմնական թեման էին, որին մասնակցում էին ԵԱՀԿ Մինսկի խումբը, Հայաստանի և Ադրբեջանի ղեկավարները: Նիկոլ Փաշինյանի և Իլհամ Ալիևի անմիջական երկխոսությունը չի դադարել մինչև 2020 թվականը, սակայն, ցավոք սրտի, լիակատար համաձայնության հասնել կողմերին չհաջողվեց»,- հավելել է գործիչը:
Հիշեցնենք, որ Նիկոլ Փաշինյանը 2020 թվականի նոյեմբերի 10-ին ստորագրել է եռակողմ հայտարարություն, որով Ադրբեջանին են անցնել Արցախի յոթ շրջանները, Շուշին ու Հադրութը, գյուղեր Ասկերանի ու Մարտունու շրջանից, ինչպես նաև Մարտակերտի շրջանի Թալիշ և Մատաղիս գյուղերը։
Ըստ այդ հայտարարության՝ Լեռնային Ղարաբաղում շփման գծի երկայնքով և Լաչինի միջանցքի երկայնքով տեղակայվել է Ռուսաստանի Դաշնության խաղաղապահ զորախումբ, այդ թվում՝ հրաձգային զենքով զինված 1960 զինծառայող, 90 զրահամեքենա, 380 միավոր ավտոմոբիլային և հատուկ տեխնիկա:
